ปีหน้า AI จะเข้ามาเปลี่ยนโลกของเราไปอีกมาก ปัจจุบันในฝั่งตะวันตก AI จากบริษัท OpenAI ได้เปิดใช้บริการใหม่ คือ สามารถเรียนรู้ผ่านกล้องบนสมาร์ตโฟนได้แล้ว ทำให้โต้ตอบสิ่งต่างๆ ได้ทันท่วงที ส่วน Alphabet จาก Google ก็ประกาศ Gemini 2.0 ออกมาในเวลาไล่เลี่ยกัน ว่านี่คือ Agent AI ซึ่งจะเข้ามาแทนที่ Generative AI เท่านี้ก็พอจะเห็นแววว่าความสามารถของ AI ในปีนี้ อาจกลายเป็นเด็กน้อยไปเลยเมื่อเทียบกับสิ่งที่กำลังจะมาถึงในปีหน้า เรื่องน่ารู้รอบโลก ยูจีน ฮอล (Eugene A.Hall)…

อ่านต่อ

ย้อนหลังกลับไปเมื่อ 10 ปีที่แล้ว จำได้ไหมว่าโลกเราเกิดอะไรขึ้นบ้าง ถ้าจำไม่ได้ผมขอยกสักสองสามอย่างเพื่อให้เห็นภาพว่าเราเดินทางมากันไกลแค่ไหน ปี 2015 เป็นปีแรกที่เทสลา (Tesla) เปิดตัวรถยนต์โมเดลเอกซ์ (Model X) รถยนต์แบบปีกนกรุ่นแรกของเทสลา พร้อมกับระบบขับขี่อัจฉริยะ (Autopilot) ซึ่งเทสลาบอกว่าไม่ใช่แค่ช่วยขับ แต่ ‘ขับแทน’ มนุษย์ได้เลย ซึ่งก็เป็นที่ฮือฮาอย่างมากในการแสดงการทดลองขับให้ดู  ปีเดียวกันนั้น นวัตกรรมการตัดต่อพันธุกรรม CRISPR-Cas9 ก็ได้รับความสนใจอย่างมาก โดยเป็นนวัตกรรมที่ช่วยให้สามารถตัดต่อ DNA ได้อย่างแม่นยำและรวดเร็ว นับเป็นการปฏิวัติในวงการวิทยาศาสตร์ชีวภาพและการแพทย์ เรื่องน่าตื่นเต้นอีกอย่าง คือมันเป็นปีที่ภารกิจสำรวจดาวพลูโต (New Horizons) ของ NASA เดินทางถึงดาวพลูโตและส่งภาพถ่ายความละเอียดสูงครั้งแรกกลับมายังโลก…

อ่านต่อ

ทานิสอาจเป็นแหล่งโบราณคดีน่าตื่นตะลึงที่สุดที่เราไม่เคยได้ยินชื่อมาก่อน แฟนนวนิยาย ขุมทรัพย์สุดขอบฟ้า อาจจำได้ว่านี่คือเมืองที่ถูกฝังซึ่งว่ากันว่าเป็นที่เก็บรักษาหีบพันธสัญญา ส่วนผู้อ่านพันธสัญญาเดิมอาจรู้จักเมืองนี้ในชื่อโศอัน ที่ซึ่งโมเสสแสดงการอัศจรรย์ โดยทุกวันนี้รู้จักในชื่อซานเอล-ฮาการ์ แต่เมืองทานิสในประวัติศาสตร์จริงๆ หรือเมืองหลวงแห่งราชวงศ์ที่ยี่สิบเอ็ดของอียิปต์ สูญหายไปจากโลกนี้ราว 2,000 ปีแล้ว เมืองที่เคยตั้งอยู่บริเวณดินดอนสามเหลี่ยมปากแม่น้ำไนล์ หายสาบสูญไปใต้ทรายเมื่อแม่น้ำเปลี่ยนทิศทางการไหล ไม่มีใครรู้ว่าจะหามันได้ที่ไหนหรือมีอะไรอยู่ในนั้นบ้าง พอถึงศตวรรษที่สิบเก้า นักสำรวจชาวยุโรปเริ่มขุดพบบางส่วนของเมืองแล้ว ทว่าการค้นพบที่น่าตื่นตาส่วนใหญ่เกิดขึ้นในปี 1939 เมื่อปีแยร์ มงเต นักโบราณคดีชาวฝรั่งเศส พบหลุมฝังพระศพที่บรรจุหน้ากากทองคำ อัญมณี หีบศพเงิน และขุมทรัพย์อื่นๆ แต่น่าเสียดายที่สงครามโลกครั้งที่สองเปิดฉากขึ้นเสียก่อน ส่งผลให้การค้นพบของเขาไม่เป็นข่าว ถึงแม้ปัจจุบันขุมทรัพย์บางส่วนของทานิสจะหาชมได้ที่พิพิธภัณฑ์อียิปต์ ณ กรุงไคโร นักวิทยาศาสตร์ก็รู้ว่ายังมีของอีกมากรอให้ค้นพบอยู่ ข้อมูลจากภาพถ่ายดาวเทียมอินฟราเรดเผยให้เห็นอาคารต่างๆที่รอการขุดค้น ศิลปะร่วมสมัย

อ่านต่อ

องค์ปฐมจักรพรรดิของจีน จิ๋นซีฮ่องเต้ ใช้พระราชอำนาจดุจดั่งผู้ปกครองเผด็จการ นอกจากจะทรงรวบรวมแว่นแคว้นที่ต่อสู้แย่งชิงอำนาจกันให้เป็นปึกแผ่นเมื่อ 221 ปีก่อน ค.ศ. แล้ว พระองค์ยังทรงกำหนดน้ำหนักและมาตรวัดมาตรฐานต่างๆ สร้างถนน คลอง และกำแพงป้องกันทั่วราชอาณาจักร อีกทั้งยังทรงเป็นผู้ปกครองที่เผาตำรา ประหารนักปราชญ์และบัณฑิตด้วย อย่างไรก็ตาม โครงการที่องค์จักรพรรดิทรงใส่พระทัยอย่างที่สุดคือมรดกของพระองค์เอง ด้วยความหลงใหลหมกมุ่นกับความเป็นอมตะ องค์จักรพรรดิจึงมีพระราชโองการให้เกณฑ์แรงงาน 700,000 คนสร้างสุสานที่มีลักษณะเหมือนเมือง โดยมีกองทัพนักรบดินเผาเฝ้าพิทักษ์ นักโบราณคดีขุดพบประติมากรรมทหารดินเผาหลายพันตัว ซึ่งแต่ละตัวลงสีสันอย่างสดใส นอกจากนี้ ยังพบม้าและรถม้าสำริดขนาดครึ่งเท่า รวมถึงโบราณวัตถุล้ำค่าต่างๆ ทั้งที่ทำจากผ้าไหม ผ้าลินิน หยก และกระดูกสัตว์ เมื่อปี 2016 นักวิทยาศาสตร์อาศัยเทคโนโลยีการสำรวจระยะไกล การสำรวจด้วยวิธีสัญญาณเรดาร์ และการเจาะเก็บตัวอย่างดิน เพื่อเปิดเผยขนาดอันกว้างใหญ่ไพศาลของสุสาน…

อ่านต่อ

เรื่องน่ารู้รอบโลก Sistema Sac Actun เป็นชื่อของถ้ำแม่น้ำใต้ดินอันน่าอัศจรรย์ ตั้งอยู่ในประเทศเม็กซิโก เขตคาบสมุทรยูคาทาน ใกล้กลัมเมือง Tulum ซึ่งเป็นถ้ำที่จะมีแม่น้ำไหลผ่านและได้ชื่อว่าเป็นถ้ำแม่น้ำใต้ดินที่ยาวที่สุดในโลก ชื่อ Sistema Sac Actun มาจากภาษามายันแปลว่า เครือถ้ำขาว และแม่น้ำ Sac Actun ไต้ดินถือเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์สำหรับความเชื่อท้องถิ่น ที่ในตำนานโบราณเชื่อกันว่าที่นี่เป็นประตูไปสู่โลกแห่งความตาย โดยวิญญาณจะผ่านเข้าสู่มิติใหม่โดยใช้ช่องทางจากถ้ำแห่งนี้ ทุกๆวันนี้มีนักท่องเที่ยวจำนวนมากมายเดินทางไปเยี่ยมเยียนถ้ำใต้พิภพแห่งนี้ ซึ่งนักท่องเที่ยวจะได้สัมผัสประสบการณ์ใหม่ๆและบรรยากาศสุดขลังของสิ่งที่ธรรมชาติสร้างในแกลลอรี่ใต้ดิน และได้รับความประทับใจจากวิวในถ้ำประดุจเข้าสู่ในมิติมหัศจรรย์แห่งดินแดนเทพนิยาย ไม่ว่าจะเป็นลวดลายของหินงอกหินย้อยภายในถ้ำที่มีรูปร่างหงิกงอหรือย้อยลงมาสะท้อนกับผืนน้ำสีฟ้าใสดุจอัญมณี เป็นสถานที่ๆมีสเน่ห์น่าเข้าไปค้นสักครั้ง Sistema Sac Actun ถูกค้นพบในปีค.ศ. 1989 โดยนักดำน้ำที่กำลังศึกษาทางธรณีวิทยา พวกเขาได้พบระบบของถ้ำที่อยู่ใต้ดินและมีแม่น้ำไหลผ่าน ซึ่งคาดว่าถ้ำแห่งนี้น่าจะเกิดขึ้นมาประมาณ…

อ่านต่อ

White Sands ทะเลทรายสีขาวปลอดที่มีพื้นที่กว้างใหญ่แห่งนี้ ตั้งอยู่ที่รัฐนิวเม็กซิโก ประเทศสหรัฐอเมริกา ดูไกลๆเหมือนกับว่าทะเลทรายดังกล่าวเป็นภูเขาหิมะอย่างไรอย่างนั้น แต่ที่จริงแล้วเม็ดทรายทั้งหลายนั้นไม่ได้ประกอบด้วยแร่ผลึกธรรมดา แต่เป็นผลึกยิปซั่ม ที่ทำให้เกิดเม็ดทรายสีขาวนี้ขึ้นมา เนินทะเลทรายสีขาวทั้งหมดนี้เป็นแร่ยิปซั่ม โดยสมัยประมาณ 100 ล้านปีที่แล้วน้ำฝนทั้งหลายได้ไหลมาจากภูเขา และละลายแร่ยิปซั่มจากหินตะกอนและไหลลงสู่ทะเลสาบลูเซโร และเมื่อน้ำระเหยออกไปจนหมดยิปซั่มก็ได้แห้งกลายเป็นผลึกยิปซั่ม ซึ่งเมื่อผ่านไปในระยะเวลานานผลึกยิปซั่มจึงถูกกัดกร่อนกลายเป็นผงละเอียดคล้ายกับทะเลทรายอย่างที่เห็นในปัจจุบัน และยังเป็นแหล่งยิปซั่มที่ใหญ่ที่สุดในโลกอีกด้วย ไวท์แซนด์หรือทะเลทรายสีขาว แห่งนิวเม็กซิโก ครอบคลุมพื้นที่ไปถึง 700 ตารางกิโลเมตร มีเนินทรายที่สูงที่สุดถึง 15 เมตร คล้ายภูเขาลูกน้อย เนินทรายจะมีลักษณะรูปร่างเปลี่ยนไปอยู่ตลอดเวลา เนื่องจากจะมีสายลมตะวันตกเฉียงเหนือคอยพัดผ่านอย่ตลอด ทำให้สามารถเห็นวิวทะเลทรายได้ในหลายมุมมอง และนอกจากนี้เม็ดทรายของที่นี่ยังต่างจากที่อื่น เพราะทรายยิปซั่มจะไม่ดูดซับความร้อนจากรังสีของดวงอาทิตย์ ทำให้เวลาสัมผัสทรายพวกนี้จึงมีความรู้สึกเย็น คุณจึงสามารุเพลินเพลินเดินเท้าเปล่ากับเนินทรายยิปซั่มได้อย่างสบายใจ ทะเลทรายสีขาวแห่งนี้จึงเหมาะกับการนอนกลิ้งเล่นสุดๆ และยิ่งใครชอบถ่ายรูป ก็จะได้มุมมองสีขาวฟ้าสุดเจ๋งไม่เหมือนใครแน่นอน

อ่านต่อ

ชิเชนอิตซา (Chichen Itza) เป็นภาษามายา แปลว่า ต้นทางแห่งความสุขสบายของประชาชน ตั้งอยู่ทางภาคตะวันออกเฉียงใต้ของประเทศเม็กซิโก เป็นแหล่งโบราณคดีที่สร้างขึ้นโดยชาวมายันซึ่งสร้างขึ้นเพื่อเป็นอนุสรณ์ของเทพเจ้า ชิเชนอิตซา มีรูปทรงเป็นสามเหลี่ยมลดขั้นเป็นชั้นๆ ดูไปดูมาคล้ายๆ กับพีระมิดที่อิยิปต์ แต่การสร้าง และวัสดุนั้นต่างออกไป ที่นี่มีพื้นที่ราว 6.4 ตารางกิโลเมตร วิหารที่ใหญ่สุดมีชื่อว่า วิหารแห่งนักรบ สร้างขึ้นในคริสต์ศตวรรษที่ 12 หลังจากสร้างวิหารเก่าแห่งชักโมล ตรงกลางสร้างเป็นปราสาทเหลี่ยมทึบสูงขึ้นไป ใช้เป็นที่ทำพิธีสังเวยเทพเจ้าโดยใช้เด็กสาวโยนลงไปถวายเทพเจ้า ณ ที่นั้น นอกจากนี้ในส่วนของพีระมิดแห่งเทพเจ้าคูคุลคาน ซึ่งถือเป็นพีระมิดแห่งสุดท้าย และเป็นพีระมิดที่กล่าวได้ว่ายิ่งใหญ่ที่สุดของอารยธรรมมายาด้วย

อ่านต่อ

ในมิติของการพัฒนาเมือง ความเปลี่ยนแปลงที่เห็นไม่ค่อยบ่อยคือ ‘การย้ายเมืองหลวง’ เพราะภาครัฐต้องใช้งบประมาณจำนวนมากเพื่อสร้างโครงสร้างพื้นฐานใหม่ แถมยังต้องโยกย้ายสิ่งอำนวยความสะดวกและประชากรนับล้านคน แต่การย้ายศูนย์กลางประเทศก็เป็นแนวคิดที่หลายเมืองใหญ่หันมาพิจารณา เนื่องจากต้องการแก้ปัญหาเมืองที่ซับซ้อน รวมถึงหนีภัยพิบัติทางธรรมชาติที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ ตัวอย่างเช่น ประเทศไทยมีการถกเถียงกันถึงความจำเป็นในการย้ายเมืองหลวง เพราะผู้เชี่ยวชาญออกมาเตือนว่ากรุงเทพฯ เสี่ยงจมน้ำในอีก 50 ปีข้างหน้า แต่ยังไม่มีประกาศอย่างเป็นทางการจากภาครัฐว่าจะย้ายเมืองหลวงจริงหรือไม่ แต่ที่แน่ๆ ประเทศที่จะเริ่มย้ายเมืองหลวงเร็วๆ นี้คือ ‘อินโดนีเซีย’ โดย โจโก วิโดโด ประธานาธิบดีอินโดนีเซีย ได้ประกาศแผนการนี้เป็นครั้งแรกตั้งแต่ปี 2019 จากนั้นก็ดำเนินการย้ายที่ตั้งเมืองหลวงจากกรุงจาการ์ตาไปยังผืนป่าในจังหวัดกาลีมันตัน บนเกาะบอร์เนียว โดยเมืองหลวงใหม่ที่ทั่วโลกจะได้ยลโฉมกันมีชื่อว่า ‘นูซันตารา’ (Nusantara) ซึ่งแปลว่า ‘หมู่เกาะ’ ในภาษาอินโดนีเซียนั่นเอง สาเหตุสำคัญที่อินโดนีเซียต้องย้ายศูนย์กลางทางการเมืองและเศรษฐกิจ เกิดจากปัญหาความแออัดและจำนวนประชากรในกรุงจาการ์ตาที่มีมากเกินไป…

อ่านต่อ

มลพิษจากพลาสติกเปรียบเสมือนโรคระบาดที่นานาชาติกำลังเร่งหาแนวทางการรักษา โดยหนึ่งในความพยายามที่เกิดขึ้นโครงการสิ่งแวดล้อมของสหประชาชาติ (United Nations Environment Programme: UNEP) ที่เริ่มเจรจา สนธิสัญญาในการยุติมลพิษจากพลาสติก จากจุดนั้น สหประชาชาติได้ตั้งเป้าหาข้อสรุปอย่างเป็นทางการภายในปีนี้ โดยมี 175 ประเทศที่เห็นพ้องต้องกันให้มีการร่างสนธิสัญญาที่มีผลผูกพันทางกฎหมายภายในปี 2024 อย่างไรก็ตาม ข้อตกลงดังกล่าวยังครอบคลุมถึงเรื่องผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมภายในวงจรชีวิตของพลาสติก รวมถึงขั้นตอนการผลิต การออกแบบ และการกำจัดขยะด้วย ความตั้งใจนี้สอดคล้องกับรายงานของ UNEP ในปี 2022 ที่เปิดเผยว่า โลกของเราจะลดมลพิษจากพลาสติกได้มากถึง 80 เปอร์เซ็นต์ภายในปี 2040 โดยระบุว่าขั้นตอนแรกที่โลกต้องลงมือทำคือการกำจัดพลาสติกที่ไม่จำเป็น เช่น บรรจุภัณฑ์ที่มากเกินไป จากนั้นต้องเพิ่มการใช้พลาสติกซ้ำอย่างขวดรีฟิล รวมถึงส่งเสริมการรีไซเคิลและเปลี่ยนมาใช้วัสดุทางเลือกที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากขึ้น เพื่อทดแทนการใช้พลาสติกแบบเดิมๆ…

อ่านต่อ